ระบบสารสนเทศความรู้ (KWS)

ระบบสารสนเทศความรู้ (Knowledge Work Systems : KWS)

 

             การจัดการความรู้   (knowledge management) การจัดการความรู้ในองค์การเป็นกลยุทธ์ ที่สำคัญ เพราะความสำเร็จขององค์การขึ้นอยู่กับความสามารถขององค์การ ในการรวบรวมความรู้ สร้างความรู้ใหม่ จัดเก็บ ค้น และนำความรู้ไปใช้เพื่อสร้างนวัตกรรมใหม่ ให้เกิดบริการสินค้า หรือกระบวนการทำงานใหม่ขึ้น ความรู้ในองค์การได้แก่ ความรู้ที่มีการเขียนอย่างเป็นทางการ (explicit knowledge)   ความรู้ที่ชัดแจ้ง) เช่น คู่มือการผลิต รายงานวิจัย  และความรู้แบบที่สอง เป็นความรู้โดยนัย  (tacit knowledge)  เกี่ยวกับทักษะประสบการณ์ แต่ไม่เขียนเป็นลายลักษณ์อักษร เช่น  ความรู้ด้านระบบการผลิตสินค้า  ความรู้เกี่ยวกับกฎ ระเบียบที่ซับซ้อนขององค์การหรือหน่วยงานภายนอก ซึ่งทำให้สามารถดำเนินงานได้อย่างถูกต้องและคล่องตัว  ความรู้เหล่านี้กระจัดกระจาย  ทั้งในตัวบุคคล เอกสาร รายงานการวิจัย ฐานข้อมูลการปฏิบัติงานด้านต่าง ๆ 

 

ระบบสารสนเทศความรู้ (KWS) หรือเรียกอีกอย่างหนึ่งว่าระบบงานสร้างความรู้ หรือ จัดการความรู้ เป็นระบบที่ช่วยสนับสนุนบุคลากรระดับวิชาชีพที่มีความรู้สูงและทักษะเฉพาะทาง (Knowledge Workers) เช่น วิศวกร แพทย์ นักกฎหมาย ทนาย นักวิทยาศาสตร์ ที่ทำงานด้านการสร้างความรู้เพื่อพัฒนาการคิดค้นและใช้เป็นฐานรองรับการจัดการความรู้ (knowledge-based system) และอาจนำเทคโนโลยีระบบปัญญาประดิษฐ์ หรือ Artificial Intelligence (AI)   มาประยุกต์ใช้ ในการสร้างผลิตภัณฑ์ใหม่ บริการใหม่ การจัดหมวดหมู่และบูรณาการความรู้ใหม่เข้าไปในองค์การ เพื่อนำไปใช้ประโยชน์ในหน่วยงาน ซึ่งหน่วยงานจำเป็นต้องนำเทคโนโลยีสารสนเทศเข้ามาสนับสนุนให้การพัฒนาเกิดขึ้นได้โดยสะดวก สามารถแข่งขันได้ทั้งในด้านเวลา คุณภาพ และราคา ระบบต้องอาศัยแบบจำลองที่สร้างขึ้น ตลอดจนการทดลองการผลิตหรือดำเนินการ ก่อนที่จะนำเข้ามาดำเนินการจริงในธุรกิจ ผลลัพธ์ของระบบนี้ มักอยู่ในรูปของ สิ่งประดิษฐ์ ตัวแบบ รูปแบบ เป็นต้น

ระบบสารสนเทศเพื่อสร้างความรู้ หรือ จัดการความรู้ หรือ Knowledge Work Systems (KWS) มีเครื่องมือสนับสนุนในการสร้างและจัดการความรู้หลายประเภท โดยประยุกต์เครื่องมือต่าง ๆ ให้สามารถจัดการความรู้ที่มีหลายรูปแบบและกระจัดกระจายในที่ต่าง ๆ ได้ ตัวอย่างเช่น ระบบผู้เชี่ยวชาญ หรือ Expert Systems (ES) ซึ่งเป็นระบบที่เก็บความรู้ และความชำนาญของผู้เชี่ยวชาญด้านต่างๆ   มาจัดเป็นหมวดหมู่ระบบ ให้สามารถทำงานได้เสมือนหนึ่งเป็นผู้เชี่ยวชาญเอง เพื่อค้นหาความรู้ที่อาจกระจัดกระจายอยู่ตามแหล่งสารสนเทศในอดีตขององค์การ เป็นต้น

 

ระบบปัญญาประดิษฐ์ อื่น ๆ  เช่น

    Fizzy Logic เป็นเทคโนโลยีซอฟต์แวร์ที่กำหนดความรู้ที่มีรูปแบบไม่ชัดเจน เพื่อเลียนแบบคนในการแก้ปัญหาที่มีความไม่แน่นอน เช่น การควบคุมการทำงานของเครื่องจักรจำนวนมาก เช่น ช่วงอุณหภูมิ  การเร่งเครื่องยนต์

    Genetic algorithms เป็น อัลกอริทึมพัฒนาคำตอบสำหรับปัญหาเฉพาะด้าน เพื่อหาความพอดี ความเหมาะสม (fitness) ในการออกแบบสินค้า และระบบตรวจสอบในอุตสาหกรรม

    Hybrid AI systems เป็นการนำ neural, fuzzy logic, genetic algorithms, ES มาบูรณาการเข้าด้วยกันเพื่อเลือกใช้ส่วนที่ดีที่สุดของเทคโนโลยีแต่ละอย่าง

    Intelligence agents เป็น ซอฟต์แวร์ที่มีการสร้างฐานความรู้ในระดับจำกัด เพื่อนำไปใช้ในการแก้ปัญหาเฉพาะด้าน ปัญหาซ้ำซาก ปัญหาที่คาดเดาไว้ เช่น โปรแกรม Wizard

         -  เครื่องมือในการจัดการความรู้ร่วมกัน เช่น ระบบสนับสนุนการทำงานกลุ่ม  ระบบอินทราเน็ตขององค์การโดยอาจมีซอฟต์แวร์ระบบจัดการเนื้อหา หรือ Content Management System (CMS) เพื่อรวบรวม จัดหมวดหมู่และค้นหาเนื้อหาที่อยู่ในเอกสารจำนวนมากและหลากหลายขององค์การได้

         -  เครื่องมือส่งผ่านความรู้ ตัวอย่าง คือ ระบบสารสนเทศสำนักงาน ช่วยเพิ่มประสิทธิภาพในการสื่อสาร เช่น อีเมล์ การประชุมทางไกล ฯลฯ และเพิ่มประสิทธิภาพการทำงานของบุคลากร เช่น การจัดการเอกสาร